Jaka forma dofinansowania firmy w Polsce przez zagranicznych udziałowców jest najlepsza z punktu widzenia podatkowego? Poniższe wyjaśnienie jest odpowiedzią na to często zadawane pytanie.
Podwyższenie kapitału
Przekazane środki stają się własnością spółki w Polsce. Metoda podwyższenia kapitału: zwiększa się liczbę udziałów przy zachowaniu ich wartości nominalnej lub zwiększa się wartość nominalną udziałów bez zmiany ich liczby. Procentowy udział udziałowców w kapitale spółki zależy od wartości nabytych udziałów.
Ta forma dofinansowania spółki wymaga wielu formalności i jest skuteczna dopiero po zarejestrowaniu podwyższenia kapitału w Krajowym Rejestrze Sądowym (zwanym dalej KRS).
Brak podatku dochodowego dla spółki:
Podwyższenie kapitału zakładowego w zamian za gotówkę od wspólnika/ów jest neutralne z punktu widzenia podatku dochodowego. Wartość otrzymanych od wspólnika/ów środków pieniężnych nie stanowi dla spółki przychodu. Zgodnie z art. 12 ust. 4 pkt 4 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (zwanej dalej „ustawą CIT”), do przychodów nie zalicza się przychodów otrzymanych na utworzenie lub powiększenie kapitału zakładowego.
Warunek:
Kapitał musi być prawidłowo podwyższony, tj. zgodnie z przepisami Kodeksu spółek handlowych. Jeżeli podwyższenie nie zostanie dokonane zgodnie z tymi przepisami, pieniądze otrzymane przez spółkę muszą być uznane za nieodpłatne świadczenie = 19% podatku.
Pozostałe koszty:
Decydując się na podwyższenie kapitału zakładowego, należy wziąć pod uwagę takie koszty jak: 0,5% podatku od czynności cywilnoprawnych, opłaty sądowe czy opłaty notarialne. Wydatki te poniesione przez spółkę w związku z podwyższeniem kapitału zakładowego nie mogą być uznane za koszty uzyskania przychodów spółki w Polsce.
Konsekwencje podatkowe dla wspólników:
W przypadku objęcia przez wspólników udziałów w zamian za wkład pieniężny, dla tych wspólników nie są generowane żadne przychody. Tylko w przypadku późniejszej sprzedaży udziałów są oni zobowiązani do zapłaty podatku w wysokości 19% (od wartości udziałów objętej przy wniesieniu kapitału), przy czym przychody ze sprzedaży udziałów, uzyskane od nabywcy, są pomniejszone o koszt ich nabycia. Opodatkowanie w Polsce wystąpi, jeśli polska spółka jest zakładem podatkowym zagranicznych wspólników, natomiast jeśli nie jest nim, opodatkowanie ma miejsce w kraju siedziby wspólników.
Pożyczka od wspólników
Najmniej sformalizowanym i najtańszym sposobem na pozyskanie pieniędzy jest zaciągnięcie pożyczki od wspólnika. Umowa pożyczki musi zawierać standardowe elementy, a mianowicie: pożyczoną kwotę, kwotę odsetek, warunki i termin spłaty. W przypadku zaciągnięcia przez spółkę pożyczki od wspólników, w celu uniknięcia sporu z organem podatkowym, bezpieczne jest ustalenie oprocentowania pożyczki zbliżonego do średniego oprocentowania stosowanego przez banki.
Rozliczenie skutków podatkowych pożyczki i odsetek
Pożyczona kwota jest neutralna podatkowo. W przypadku spłaty pożyczki, kapitał zwrócony wspólnikowi nie będzie stanowił dla niego przychodu i nie będzie stanowił dla spółki kosztu uzyskania przychodu. Jeżeli wspólnik podejmie decyzję o umorzeniu udzielonej spółce pożyczki, po jej umorzeniu spółka uzyska dochód do opodatkowania równy kwocie umorzonej pożyczki.
Odsetki od pożyczki – w przeciwieństwie do kwoty pożyczki – oznaczają dochód dla wspólnika i nie są neutralne podatkowo.
Odsetki mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów spółki w Polsce, ale istnieje mechanizm ograniczający możliwość ich odliczenia. Ma on zastosowanie nie tylko do wewnątrzgrupowego finansowania dłużnego, ale jest obowiązkowo stosowany do odsetek od wszystkich pożyczek udzielonych podatnikowi, w tym przez instytucje zewnętrzne (np. banki). Koszty finansowania zadłużenia, które stanowią koszt uzyskania przychodu, ustalane są na podstawie wskaźnika EBITDA, przy czym limit kosztów podatkowych wynosi 30% × EBITDA.
Pożyczka udzielona przez wspólnika spółce jest zwolniona z podatku od czynności cywilnoprawnych.
Odsetki od pożyczki – opodatkowanie
Jeżeli kredytobiorca dysponuje niezbędnymi dokumentami, w tym: certyfikatem rezydencji (tj. zaświadczeniem o miejscu siedziby dla celów podatkowych), oświadczeniem, że warunki zostały spełnione w odniesieniu do wypłaconych kwot, można zastosować zwolnienie z dyrektywy w sprawie spółek dominujących i zależnych. Limit: płatności poniżej 2 mln zł na rzecz danego podatnika (niebędącego polskim rezydentem) w danym roku podatkowym nie są objęte podatkiem u źródła.
W przypadku płatności powyżej 2 mln zł na rzecz jednego podatnika (niebędącego polskim rezydentem) w danym roku podatkowym, należy zastosować krajową stawkę podatkową (19% dla dywidend, 20% dla odsetek, należności licencyjnych i usług niematerialnych), pobrać podatek u źródła, a po pobraniu podatku istnieje możliwość ubiegania się o jego zwrot.
Możliwości zwolnienia z podatku u źródła – wydanie przez podatnika oświadczenia o spełnieniu wszystkich warunków lub wniosek o potwierdzenie przez organy podatkowe możliwości zastosowania zwolnienia z modelu.
Kolejny warunek zwolnienia: pożyczkodawca posiada udziały w wysokości co najmniej 25%, nieprzerwanie przez okres 2 lat, nawet jeśli okres ten wygasa po zastosowaniu wobec pożyczkodawcy zwolnienia z podatku u źródła od dochodów z odsetek.
Dopłaty od wspólników
Trzecią opcją są dopłaty od wspólników. Dofinansowanie spółki poprzez dopłaty zwiększa zasoby spółki, ale ma charakter tymczasowy i firma jest zobowiązana do ich zwrotu. Chociaż dopłaty powiększają majątek spółki, nie zwiększają udziału poszczególnych wspólników, a tym samym kapitału zakładowego. Dopłaty nie wymagają takiej formalnej procedury jak podwyższenie kapitału.
Problem – zasada proporcjonalności:
Dopłaty od wspólników muszą być dokonywane zgodnie z przepisami Kodeksu spółek handlowych. Spółka nie może zatem pobierać od nich dopłat w sposób arbitralny, ale należy przestrzegać zasady proporcjonalności, tj. każdy wnosi dopłatę odpowiadającą wartości jego udziałów. Dopłaty są z reguły zwracane wspólnikom.
Brak podatku dochodowego dla spółki:
Dopłaty nie stanowią dla spółki przychodu podatkowego, ale tylko wtedy, gdy są dokonywane na warunkach określonych w Kodeksie spółek handlowych, tj:
1) dopłaty wynikają z umowy spółki,
(2) wysokość dopłat określonych w uchwale wspólników nie przekracza limitu określonego w umowie spółki,
(3) dopłaty zostały nałożone na wspólników zgodnie z zasadą proporcjonalności wartości udziałów poszczególnych wspólników.
Zwrot dopłat na rzecz wspólników będzie również neutralny podatkowo – zarówno dla spółki, jak i dla wspólników.
Pozostałe koszty:
Jeśli chodzi o dopłaty od wspólników, należy zapłacić 0,5% podatku od czynności cywilnoprawnych.
PODSUMOWANIE:
Pożyczka jest atrakcyjna podatkowo – do 2 mln zł kosztów odsetek w skali roku nie ma zastosowania pobór podatku u źródła (jeśli pożyczkobiorca posiada niezbędne dokumenty, m.in. certyfikat rezydencji podatkowej; oświadczenie, że w odniesieniu do wpłaconych kwot spełnione są warunki). Konieczne jest jednak ustalenie oprocentowania pożyczki zbliżonego do średniego oprocentowania stosowanego przez banki.
W przypadku podwyższenia kapitału, gdy udziałowcy sprzedają udziały w terminie późniejszym, są zobowiązani do zapłaty 19% podatku (od wartości udziałów objętej przy podwyższeniu kapitału), przy czym przychody ze sprzedaży udziałów, uzyskane od nabywcy, są pomniejszone o koszt ich nabycia. Opodatkowanie w Polsce wystąpi, jeśli polska spółka jest zakładem podatkowym zagranicznych wspólników, natomiast jeśli nie jest nim, opodatkowanie ma miejsce w kraju siedziby wspólników.
W przypadku dopłat od wspólników istnieje problem z zasadą proporcjonalności. Dopłaty nie stanowią dla spółki przychodu podatkowego, ale tylko wtedy, gdy są dokonywane na warunkach określonych w Kodeksie spółek handlowych.
