Poniższy tekst odpowiada na pytania: jakie zmiany od stycznia 2022 r. zaczną obowiązywać pracowników zatrudnionych na umowę o pracę, a jakie zmiany dotkną przedsiębiorców będących osobami fizycznymi? Co się zmieni dla przedsiębiorców rozliczających się wg skali podatkowej, a co dla tych którzy wybiorą rozliczenie wg 19% stawki podatku liniowego? A może warto skorzystać z trzeciej opcji, tj. ryczałtu, który jest od 2022 coraz bardziej atrakcyjną formą opodatkowania dla przedsiębiorców?
Przedsiębiorcy i pracownicy opodatkowujący dochody według skali podatkowej
Polski Ład przewiduje istotne zmiany dla osób fizycznych (zarówno przedsiębiorców, jak i pracowników) opodatkowujących się według skali podatkowej (tj. stawką PIT w wysokości 17 bądź 32%). Z wprowadzanych zmian należy zwrócić szczególną uwagę na:
- podwyższenie kwoty wolnej od podatku do 30 000 zł (kwota zmniejszająca podatek wyniesie 5 100 zł),
- podwyższenie kwoty rozgraniczającej progi podatkowe z 85 528 zł do wysokości 120 000 zł, co oznacza, że dopiero dochody powyżej kwoty 120 000 zł będą podlegać opodatkowaniu wyższą, 32% stawką PIT;
- utrzymanie – zarówno dla przedsiębiorców, jak i pracowników – nieodliczalnej od podatku składki zdrowotnej, która ma wynieść 9% podstawy wymiaru;
- wprowadzenie ulgi dla osób średniozarabiających, z której będą mogli skorzystać pracownicy zatrudnieni na podstawie stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, a także przedsiębiorcy (osoby fizyczne) opodatkowujący dochody z pozarolniczej działalności gospodarczej według skali. Osoby osiągające przychody (bądź dochody – w przypadku przedsiębiorców) w przedziale od 68 412 zł do 133 692 zł rocznie będą mogli skorzystać z ulgi obliczanej według wzoru określonego w ustawie.
Należy dodać, że ulga nie obejmie pracowników zatrudnionych na podstawie innych niż ww. stosunków prawnych (np. na umowie zlecenie, umowie o dzieło) ani przedsiębiorców opodatkowujących swoje dochody z pozarolniczej działalności gospodarczej tzw. podatkiem liniowym (19%).
Przedsiębiorcy opodatkowujący dochody podatkiem liniowym (19%)
Przedsiębiorcy opodatkowujący dochody podatkiem liniowym (19%) będą obowiązani do opłacenia – nieodliczalnej od podatku – składki zdrowotnej w wysokości 4,9% podstawy wymiaru (dochodu pomniejszonego o składki na ubezpieczenia społeczne, o ile nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów) – z zastrzeżeniem, że nie mniej niż kwota ok. 270 zł, odpowiadająca 9%:
- minimalnego wynagrodzenia obowiązującego na początku roku (w przypadku składki obliczanej od miesięcznej podstawy wymiaru)
- iloczynu liczby miesięcy w roku kalendarzowym podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu i minimalnego wynagrodzenia obowiązującego na początku roku (w przypadku składki obliczanej od rocznej podstawy jej wymiaru).
Brak możliwości odliczenia składki zdrowotnej spowoduje, że – w przypadku stosowania 4,9% podstawy wymiaru tej składki – efektywny poziom opodatkowania dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej wyniesie blisko 24%.
Przedsiębiorcy opodatkowujący przychody ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych
Alternatywą dla opodatkowania przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej 19% podatkiem liniowym może się okazać – zwłaszcza dla przedsiębiorców z branży IT – opodatkowanie tych przychodów ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych (dalej: „ryczałt”). Stawka ryczałtu w wysokości 12% ma znaleźć zastosowanie do przedsiębiorców osiągających przychody ze świadczenia określonych usług IT.
W przypadku ryczałtu podatek oblicza się od przychodu pomniejszonego o składki na ubezpieczenia społeczne (podatnik korzystający z ryczałtu nie ma prawa rozliczenia kosztów uzyskania przychodów). Co jednak szczególnie istotne, podatnicy korzystający z ryczałtu będą mogli opłacać zryczałtowaną składkę zdrowotną (która – podobnie jak u pozostałych podatników – pozostanie nieodliczalna od podatku). Składka ta ma wynieść 9% podstawy wymiaru, gdzie wysokość podstawy wymiaru (odnosząca się do 60, 100 i 180% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”) będzie uzależniona od wysokości osiąganych przychodów – tj. będzie kalkulowana z wykorzystaniem następujących progów przychodowych: (i) do 60 000 zł, (ii) powyżej 60 000 zł, ale mniej niż 300 000 zł oraz (iii) powyżej 300 000 zł.
Tekst został przygotowany na podstawie opisu zmian przepisów: Polski Ład – podsumowanie zmian – Arena (arenaadvisory.com)
