Istnieją 3 filary systemu emerytalnego w Polsce:
I filar – państwowy (ZUS)
II filaru – kapitałowy (OFE)
III filar – kapitałowy dobrowolny (IKE, IKZE, PPK, TFI)
Poniżej przedstawiam krótki opis aspektów podatkowych w ramach trzeciego filaru – dobrowolnego:
OPCJA 1
IKZE Indywidualne Konta Zabezpieczenie Emerytalnego
W pierwszej kolejności – najbardziej się opłaca, ponieważ korzyści pojawiają się w trakcie oszczędzania. Oszczędności odkładane na IKZE nie są obciążone 19-proc. podatkiem od zysków kapitałowych w momencie wypłaty, ale w tym celu muszą jednak pozostawać na koncie właściciela do osiągnięcia przez niego 65 roku życia. Wypłata z konta IKZE po 65 roku życia zostaje objęta 10% ryczałtowym podatkiem dochodowym zamiast 19-proc. podatkiem, który obowiązuje w przypadku innych odsetek z oszczędności, lokat lub funduszy.
Korzyści podatkowe w trakcie oszczędzania
Co roku w zeznaniu rocznym możesz odliczyć od dochodu kwoty, które wpłaciłeś na konto IKZE w ciągu roku. Wpłat dokonujesz kiedy chcesz. Limit wpłat na IKZE jest ustalany co roku. Limit wpłat w 2019 roku wynosi 5 718 zł. Od 2021 r. limit ma być podwyższony do ok. 8 000 zł.
OPCJA 2
IKE Indywidualne Konto Emerytalne
W drugiej kolejności – można skorzystać z niej obok Opcji 1, czyli można jednocześnie skorzystać z obu opcji.
Korzyści podatkowe na koniec oszczędzania
Wypłata z konta IKE nie zostanie objęta 19% podatkiem od dochodów kapitałowych.
Brak korzyści podatkowych w trakcie oszczędzania, korzyści podatkowe uzyskujesz tylko na końcu oszczędzania – nie ma w ogóle podatku w momencie wypłaty oszczędności.
Wpłat dokonujesz kiedy chcesz. Limit wpłat w 2019 roku wynosi 14 295 zł.
W przypadku śmierci posiadacza IKZE i IKE środki są przekazywane wskazanym przez niego osobom. Jeżeli oszczędzający nie wskaże w umowie osób dziedziczących środki, wchodzą one do spadku.
Jest duży wybór firm oferujących IKZE i IKE, które inwestują powierzone im oszczędności i generują zysk dla wpłacających – można dokonać wyboru np. na podstawie rankingu gazety giełdowej Parkiet.
Opłaty w Opcji 1 IKZE i Opcji 2 IKE – w trakcie trwania umowy pobierane są opłaty za zarządzanie funduszem – ok. 4-6%.
OPCJA 3
PPK Pracownicze Plany Kapitałowe
Ta nowa forma oszczędzania wchodzi w życie stopniowo:
- firmy zatrudniające ponad 250 osób zostaną objęte PPK od lipca 2019
- firmy zatrudniające ponad 50 osób zostaną objęte PPK od stycznia 2020
- firmy zatrudniające mniej niż 50 osób zostaną objęte PPK od stycznia 2021
PPK to dobrowolny system gromadzenia oszczędności dla wszystkich zatrudnionych płacących składki na ZUS, niezależnie od formy zatrudnienia.
Pieniądze zgromadzone w Pracowniczym Planie Kapitałowym przez uczestnika PPK zostaną wypłacone mu po osiągnięciu 60 roku życia.
Wpłata podstawowa do PPK wyniesie 2 proc. wynagrodzenia od uczestnika programu i 1,5 proc. wynagrodzenia od pracodawcy. Pracodawca będzie mógł zadeklarować w umowie o zarządzanie PPK dokonywanie wpłaty dodatkowej w wysokości do 2,5 proc.
Instytucjami obsługującymi PPK będą towarzystwa funduszy inwestycyjnych (TFI).
Ta nowa forma oszczędzania nie jest przewidziana dla osób samozatrudnionych w swoich firmach.
OPCJA 4
TFI Towarzystwa funduszy inwestycyjnych
Jest to oferta komercyjna funduszy inwestycyjnych. Na rynku w ofercie jest duży wybór funduszy – od inwestujących wyłącznie w bezpieczne papiery wartościowe (obligacje państwowe) do funduszy inwestujących tylko w akcje.
Nie ma tu korzyści podatkowych, a w trakcie trwania umowy pobierane są opłaty za zarządzanie funduszem. Wypłata oszczędności zostaje objęta 19-proc. podatkiem od zysków kapitałowych w momencie wypłaty.